ทิศทางและแนวโน้มของเทคโนโลยีการศึกษาในอนาคต

ทิศทางและแนวโน้มของเทคโนโลยีการศึกษาในอนาคต

        ในสังคมสารสนเทศ เทคโนโลยีสารสนเทศมีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างมาก คนในสังคมมีการปรับตัวเพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลง คนทุกระดับอายุ เกือบทุกอาชีพ มีความต้องการสารสนเทศอยู่ตลอดเวลาใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อให้สามารถนำเทคโนโลยีสารสนเทศมาเป็นเครื่องมือช่วยอำนวยความสะดวกในการ ดำเนินชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะเป็นการศึกษาหาความรู้ การประกอบธุรกิจ การบริหารจัดการ การพักผ่อนและบันเทิง รวมทั้งการสร้างโอกาสใหม่ๆ ให้กับชีวิตของตนเอง การพัฒนาเทคโนโลยีสารสนเทศในคริสต์ศตวรรษที่ 21 มีแนวโน้มที่จะพัฒนาคอมพิวเตอร์ให้มีความสามารถใกล้เคียงกับมนุษย์ เช่น การเข้าภาษาสื่อสารของมนุษย์ โครงข่ายประสาทเทียม ระบบจำลอง ระบบเสมือนจริง โดยพยายามนำไปใช้ให้เกิดประโยชน์มากขึ้นลดข้อผิดพลาดและป้องกันไม่ให้นำไปใช้ในทางที่ไม่ถูกต้องหรือผิดกฎหมาย

 

แนวโน้มของเทคโนโลยีการศึกษาในอนาคต

        1. ให้ความสำคัญกับการเรียนการสอนนอกระบบมากขึ้นจากพระราชบัญญัติการศึกษา ปี พ.ศ. 2542 ที่กล่าวมาข้างต้น จะเห็นได้ว่า กฎหมายให้ความสำคัญแก่การจัดการศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัยมากขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งจะเน้นการศึกษารายบุคคล มวลชน และผู้ด้อยโอกาสทั้งหลาย พระราชบัญญัติการศึกษาจะเป็นผู้ชี้อนาคตในการจัดการศึกษา

        2. เน้นเรื่องการใช้เทคโนโลยีที่ทันสมัยแม้ว่าการสอนโดยอาศัยการออกอากาศทางวิทยุหรือโทรทัศน์จะเคยเป็นและยังคงเป็นแรงสนับสนุนสำคัญในการจัดการศึกษา แต่ก็มีแนวโน้มว่าเราจะนำระบบวงจรปิดเข้ามาใช้ในการเรียนการสอนมาก

        3. เน้นเรื่องการศึกษาเป็นรายบุคคล การศึกษาเพื่อมวลชน และการศึกษาเพื่อคนด้อยโอกาส ภายใต้ความรับผิดชอบของสำนักงานการศึกษาพิเศษ กระทรวงศึกษาธิการ สหรัฐอเมริกา ได้มีงานวิจัยหลายฉบับที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาพิเศษ งานวิจัยเหล่านั้นมุ่งไปที่การพัฒนาวิธีการเรียนการสอนที่จะช่วยให้คนพิการเอาชนะข้อจำกัดทางด้านร่างกายและข้อจำกัดที่เกี่ยวกับประสาทสัมผัส หาวิธีการและเครื่องมือใหม่ๆ ขึ้นมาเพื่อช่วยเหลือคนพิการให้สามารถเรียนรู้ข่าวสารและทักษะใหม่ๆ เพิ่มขึ้น สิ่งเหล่านี้เป็นสิ่งที่ควรได้รับความสนใจอย่างยิ่ง

              

นวัตกรรมและเทคโนโลยีการศึกษาที่เกิดขึ้นใหม่

               1. Ubiquitous Learning คือ การเรียนรู้รอบทิศทางโดยอาศัยเครือข่ายไร้สายในการศึกษาทั้ง Mobile Learning, Tablet, WiFi เป็นต้น

              2. Video streaming คือการให้บริการ สื่อมัลติมีเดียประเภท วิดีโอ ผ่านทางอินเตอร์เน็ต ด้วยเทคโนโลยีstreaming ซึ่งคล้ายกับ radiostreaming แต่แตกต่างตรงที่เปลี่ยนจากประเภท เสียง เป็นการเผยแพร่ประเภท วิดีโอ โดยถ้าจะให้มองเห็นภาพของ วีดิโอ สตรีมมิ่งชัดเจน ขึ้น ให้มองถึงการถ่ายทอดสด หรือรายการที่ออกอาการทางโทรทัศน์ ซึ่งวีดิโอ สตรีมมิ่ง จะมีลักษณะเดียวกัน แต่เปลี่ยนมาเผยแพร่ทางอินเตอร์เน็ต

             3. Hybrid Learning/Blended Learning คือ การเรียนการสอนแบบผสมผสานระหว่าง e-Learning และ ชั้นเรียนในสัดส่วน online 30-79%

              4. HyFlexLearning คือ การเรียนการสอนผสมผสานแบบยืดหยุ่นที่ให้ผู้เรียนมีทางเลือกด้วยตนเอง ออกแบบการเรียนด้วยตนเองทั้ง การเรียนการสอน ออนไลน์, เผชิญหน้า, หรือค้นคว้าด้วยตนเองตามแหล่งการเรียนรู้ที่เหมาะสมกับเนื้อหา

แนวโน้มในด้านบวกต่อการศึกษา

        1. การพัฒนาเครือข่ายคอมพิวเตอร์ โดยเฉพาะเครือข่ายอินเทอร์เน็ตที่เชื่อมโยงกันทั่วโลก ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคม สามารถเรียนรู้ได้อย่างกว้างขวางเปิดโอกาสให้เกิดการเรียนรู้ที่ทัดเทียมกัน

        2. การพัฒนาให้คอมพิวเตอร์สามารถฟังและตอบเป็นภาษา พูดได้ อ่านตัวอักษรหรือลายมือเขียนได้ การแสดงผลของคอมพิวเตอร์ได้เสมือนจริง เป็นแบบสามมิติ และการรับรู้ด้วยประสาทสัมผัส เสมือนว่าได้อยู่ในที่นั้นจริง ได้สัมผัสสื่อที่เสมือนจริง จะทำให้ผูเรียนมีความสนใจและเป็นแรงกระตุ้นในการเรียนการสอนมากยิ่งขึ้น

        3. การพัฒนาระบบสารสนเทศ ฐานข้อมูล ฐานความรู้ เพื่อพัฒนาระบบผู้เชี่ยวชาญและการจัดการเรียนรู้ให้ง่ายต่อการสืบค้นและเป้นการ

        4. การศึกษาตามอัธยาศัยด้วยระบบอิเล็กทรอนิกส์ (e-learning) การเรียนการสอนด้วยระบบโทรศึกษา (tele-education) การค้นคว้าหาความรู้ได้ตลอด 24 ชั่วโมงจากห้องสมุดเสมือน (virtual library)

        5. ขยายขอบเขตของการเรียนรู้ของผู้เรียนในทุกหนทุกแห่ง ขยายโอกาสทางการศึกษาให้ผู้เรียนรอบโลกในสถานศึกษาต่าง ๆและเป็นการส่งเสริมแนวคิดในเรื่องของการเรียนรู้ตลอดชีวิต เนื่องจากเว็บเป็นแหล่งความรู้

        6. ผู้เรียนควบคุมการเรียนตามความต้องการ และความสามารถของตนอง รวมไปถึงการเรียนด้วยสื่อหลายมิติทำให้ผู้เรียนสามารถเลือกเรียนเนื้อหาได้ตามสะดวก

        7.การสื่อสารโดยใช้ อีเมล์ กระดานข่าว ฯลฯ ทำให้การเรียนรู้มีชีวิตชีวาขึ้นกระตุ้นให้ผู้เรียนรู้จักการสื่อสารในสังคม และก่อให้เกิดการเรียนแบบร่วมมือ

แนวโน้มในด้านลบต่อการศึกษา

             1. ความผิดพลาดในการทำงานของระบบ คอมพิวเตอร์ ทั้งส่วนฮาร์ดแวร์และซอฟต์แวร์ ที่เกิดขึ้นจากการออกแบบและพัฒนา ทำให้เกิดความเสียหายต่อระบบและสูญเสียค่าใช้จ่ายในการแก้ปัญหา

              2. การละเมิดลิขสิทธิ์ของทรัพย์สินทางปัญญา การทำสำเนาและลอกเลียนแบบของชิ้นงานต่างๆ

              3. สภาพบริบทบางพื้นที่ไม่เหมาะสมกับการใช้เทคโนโลยี เช่น โรงเรียนที่ห่างไกลขาดสัญญาณเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ต หรือบางโรงเรียนไม่มีงบประมาณพอสำหรับซื้ออุปกรณ์สื่ออิเล็กทรอนิกส์ให้กับผู้เรียนได้อย่างเพียงพอ อาจทำให้เกิดการเลื่อมล้ำด้านการเรียนรู้ได้

              4. ระยะเวลาในการใช้เทคโนโลยี อาจจำเป็นต้องใช้เวลามาก เพราะเนื่องจากบางพื้นที่ขาดบุคลากรที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยี ต้องมีการจัดอบรมให้ความรู้แก่บุคลากรที่จะนำเทคโนโลยีไปใช้ในการจัดการเรียนการสอน

               5. การปฎิสัมพันธ์กันลดลง เนื่องจากมีการสนทนาผ่านจอแทนการพูดคุย การเรียนการสอนผ่านออนไลน์แทนการเข้าชั้นเรียน อาจจะทำให้เกิดการขาดความสามัคคีและการรู้จักการทำงานร่วมกันในสังคม

              ุ6. ไม่สามารถช่วยในการพัฒนาความคิดสร้างสรรค์ของผู้เรียนได้และผู้เรียนบางคนโดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้เรียนที่เป็นผู้ใหญ่ อาจจะไม่ชอบโปรแกรมที่เรียงตามขั้นตอน ทำให้เป็น อุปสรรคในการเรียนรู้ได้แนวโน้มการเปลี่ยนแปลงของสื่ออิเล็กทรอนิกส์ตามเทคโนโลยีการสื่อสารในปัจจุบัน

        สรุป

        แนวโน้มของเทคโนโลยีการศึกษาในอนาคต ซึ่งมีความก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว จะมุ่งเน้นในการบริหารจัดการสารสนเทศที่มีอยู่อย่างมากมาย ให้เกิดการนำมาใช้ประโยชน์สูงสุดในด้านการศึกษา โดยอาศัยเทคโนโลยีทางการสื่อสารเป็นพื้น ฐานสำคัญในการแลกเปลี่ยนข้อมูลสารสนเทศที่อยู่ให้เกิดเป็นเครือข่ายข้อมูลไร้พรมแดน ที่ข้อมูลและข่าวสารได้รับการเชื่อมโยงและเข้าถึงอย่างไร้ข้อจำกัด การพัฒนาให้สื่อคอมพิวเตอร์มีการตอบสนองกลับกับผู้ใช้งานได้เหมือนจริง สามารถค้นคว้าสิ่งที่ต้องเรียนการเรียนรู้ได้ตลอดเวลา แต่การเรียนรู้ผ่านเทคโนโลยีอาจจะทำให้ขาดความสัมพันธ์ การพูดคุยกันในชั้นเรียนน้อยลง และอาจทำให้เกิดการขาดทักษะการอยู่ร่วมกันของผู้เรียนได้ ดังนั้นควรออกแบบการเรียนรู้ให้หลากหลาย ให้มีการปฎิสัมพันธ์กันระหว่างผู้เรียนกับผู้เรียน และผู้เรียนกับผู้สอน โดยผ่านการบูรณาการการใช้เทคโนโลยีและการเรียนการสอนที่ทำให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้และทักษะการอยู่ร่วมกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ

เขียนโดย นางสาวกิตตรา มหาสุภาพ

อ้างอิงเว็บไซต์

http://krisronpale10.blogspot.com/

http://sakurajoker2610.blogspot.com/